De gemiddelde mens (en daar reken ik mezelf bij), heeft te weinig stilte in zijn leven. Voor de moderne werkende mens is de deur niet dichtgetrokken om vijf uur. Werk- en soms ingewikkelde privélevens lopen door elkaar heen. De rivier is altijd in beweging. Stilte is een sloot die stil staat, zodat het troebele water langzaam opklaart en helderheid krijgt. Even niet roeren, maar met rust laten dus.

Dat is stilte.

Daarom voegt het waarde toe aan iemands leer- en reflectieproces als je als coach niet alleen maar vragen stelt of feedback geeft, maar ook stilte biedt. Het is voor mezelf in ieder geval de reden om minimaal een stilteretraite per jaar te doen, en met enige regelmaat ook te mediteren en/of naar stiltedagen te gaan.

Maar hoe werk je daar nu concreet mee als coach, want mensen komen toch niet naar een coachsessie om een beetje stil te zitten zijn?!

Dat klopt wel enigszins, maar mensen komen ook naar een coach om antwoorden te vinden op vragen die ze zichzelf soms al eerder gesteld hebben. De manier waarop je die vragen stelt of het antwoord geeft doet er dus ook toe.

Hier schets ik drie manieren om met vragen aan de slag te gaan, waarbij stilte gebruikt wordt.

Lichaamswerk zonder woorden

Het lichaam kan soms prima zonder woorden iets uitdrukken of ervaren. Bijkomend voordeel is dat het dan meteen wat stiller mag worden in de coachkamer. Soms zegt een beeld zelfs meer dan duizend woorden. Zo kan je aan je coachklant vragen: laat eens fysiek zien hoe jij je voelde in je gezin van herkomst? En laat eens fysiek zien hoe jij je voelt in de verhouding met je leidinggevende? In het begin kan dit even wennen zijn, maar dat nodigt ook uit tot ‘verse reflectie’ in plaats van bekende verhalen en woorden die de coachklant al vaker heeft bedacht.

De herhalende vraag

Een tweede manier om meer stilte in te bouwen is de gecoachte dezelfde vraag een paar keer te stellen. Bij het ontvangen van het antwoord hoef je als coach niet te reageren. Dat zeg je ook vooraf. De stilte die hierdoor ontstaat laat de coachklant extra goed naar zijn eigen antwoorden luisteren. Het maakt echt uit in die zin of iets hardop wordt uitgesproken en gehoord door een ander mens. Zeker als zich dat herhaalt.

Een langere aanloop naar een vraag

Soms nodig ik mensen wel letterlijk uit tot dat extra momentje van stilte. Door bijvoorbeeld een korte mindfulness oefening te doen, zoals een bodyscan. Vooraf kondig ik dan aan dat meteen daarna een reflectievraag volgt. Bij het terugkeren van de aandacht naar de ademhaling of de ruimte, is er een moment van stilte en dan de vraag. Zoals ‘wanneer was jij voor het laatst echt blij met je werk” Het spontane, eerste antwoord komt vanuit helderheid. En dan kan de reflectie daarover (‘waar had dat mee te maken, en hoe krijg je daar meer van?), vervolgens weer met wat meer woorden gebeuren.