Het loopt soms niet zo soepel in vergaderingen, maar daarna gaat ieder voor zich toch verder met zijn verantwoordelijkheden. Af en toe zijn er misverstanden in de samenwerking, maar die lopen wel weer met een sisser af. En het team is net nieuw, dus ja, het kost gewoon even tijd om elkaar te leren kennen en aanvoelen.

Nooit perfect

Teamwork is nooit perfect en nooit af.

Dus wanneer is het nu tijd voor een teamcoach, en wanneer is het voldoende om het af en toe ook eens met elkaar over de samenwerking te hebben en dingen uit te praten of af te spreken?

Ik zal als teamcoach en opleider van teamcoaches straks antwoorden ‘uit de boekjes’  geven, of eerder de afwegingen. Want antwoorden blijven altijd van het team, inclusief leidinggevende. Onderling bepaal je wat voor soort team je wilt zijn en of dat voldoet voor de organisatie.

Vaak onnodig laat

Maar eerst een observatie uit de praktijk. In alle jaren dat ik als teamcoach erbij ben geroepen, heb ik vaak gedacht ‘jullie hadden het jezelf makkelijker gemaakt, als ik eerder kennis had gemaakt’. Dat is ook niet zo gek, omdat voor echte verandering van gewoontes, het ook wel helpt als er een urgentie is om te veranderen. Met andere woorden: pas als het ‘erg’ genoeg is, is men bereid meer tijd en moeite te stoppen in elkaar als team.

Gelukkig weten ervaren managers dit, en wordt ook vaak bij de vorming van een nieuw team wel de nodige aandacht gegeven aan elkaar leren kennen en aan het uitwisselen van ‘samenwerkingshandleidingen’ (vaak met persoonlijkheidstestjes, kleurtjes en dergelijke). Een goede start, die in de praktijk houdbaar blijkt tot de eerste herhaling van irritaties of werkzaken de druk opvoeren, waardoor men niet persé meer vanuit de beste versie van zichzelf reageert. Als de wittebroodsweken voorbij zijn, wordt samenwerking pas echt getoetst. En soms wordt wel eens vergeten dat een teamsamenwerking ook nieuw is, zodra nieuwe teamleden invoegen of een belangrijk deel van de taken wijzigt.

Teamsynergie?

Dan de boekjes. Hoofdvragen die gesteld kunnen worden om te weten of een teamcoach handig is (niet per se uitputtend):

• Blijft ons gezamenlijke resultaat achter, vanwege de samenwerking?
• Hebben we zelf al dingen ondernomen om die samenwerking te verbeteren en zien we verandering optreden?
• Geloven wij en de leiding dat persoonlijke ontwikkeling (een deel van de oplossing) kan zijn en dat iedereen daarbij betrokken hoort te zijn?

Investering waard?

Soms is het zo dat mensen in principe prima zelfstandig hun taken kunnen doen, dat er geen sterk gezamenlijk resultaat is. Waarom zou je dan in teamcoaching investeren?

Soms is het zo dat er nog eenvoudige interventies eerst geprobeerd kunnen worden, zoals evalueren van teamvergaderingen. Of dat het bespreken van de samenwerking, weliswaar moeite kost, maar wel tot verbetering leidt. Ook dan is investeren in teamcoaching een heel groot antwoord op een kleine vraag.

Tot slot is het een randvoorwaarde voor een succesvol teamontwikkeltraject dat iedereen die invloed heeft op het team ook mee wil doen. Soms zijn tegelijkertijd structuurwijzigingen nodig (meer teamleden, ander IT systeem, andere overdracht tussen afdelingen en dergelijke), maar zolang vooral daarnaar gekeken wordt om een beter teamresultaat te bereiken, leert de ervaring dat mensen nog niet erg bereid zullen zijn ook te leren over hun eigen aandeel in het teamresultaat.